Kan een architect zich op zijn vervalbeding uit de algemene voorwaarden beroepen?
Kan een architect zich op zijn vervalbeding uit de algemene voorwaarden beroepen?
In dit artikel een zaak over aansprakelijkheid bij architecten. Een tandarts heeft een architect opdracht gegeven om een bouwkundig ontwerp te maken voor haar praktijk en de bouw te begeleiden. In dat kader is een overeenkomst van opdracht tot stand gekomen. Op die overeenkomst zijn de algemene voorwaarden van de architect van toepassing (Nieuwe Regeling 2011 BNA). Kan de architect zich beroepen op een in de algemene voorwaarden opgenomen vervalbeding?
De zaak
Een tandarts heeft een architect opdracht gegeven om een bouwkundig ontwerp te maken voor haar praktijk en de bouw te begeleiden. In dat kader is een overeenkomst van opdracht tot stand gekomen. Op die overeenkomst zijn de algemene voorwaarden van de architect van toepassing (Nieuwe Regeling 2011 BNA). Deze zaak gaat om de vraag of de architect zich kan beroepen op een in de algemene voorwaarden opgenomen vervalbeding.
In artikel 16 van de algemene voorwaarden zijn twee vervalbedingen opgenomen. Uit lid 3 volgt dat een rechtsvordering uit hoofde van een toerekenbare tekortkoming in ieder geval vervalt en niet ontvankelijk is door verloop van twee jaren na het protest. In lid 3 is bepaald dat de rechtsvordering uit hoofde van een toerekenbare tekortkoming in ieder geval vervalt en niet ontvankelijk is na verloop van vijf jaren vanaf de dag waarop de opdracht door voltooiing of opzegging is geëindigd.
Op 19 december 2018 heeft de architect zijn eerste factuur verzonden. Deze factuur is door de tandarts voldaan. Op 10 september 2019 heeft de architect de tweede factuur verzonden voor het resterende deel van de overeengekomen prijs. Deze factuur blijft onbetaald.
Op 25 september 2019 heeft de tandarts geklaagd over de prestatie van de architect, door hem te wijzen op een door hem gemaakte fout in verband met een te plaatsen ventilatiesysteem. De tandarts stelt dat zij daardoor onverwachte kosten heeft gemaakt en vindt het gerechtvaardigd dat zij daarvoor wordt gecompenseerd. Zij stelt voor om 50% van de onverwachte kosten te verrekenen met de nog openstaande factuur.
Op 30 september 2019 heeft de architect aansprakelijkheid voor de extra kosten afgewezen en de tandarts gemaand om de openstaande factuur te voldoen. Ondanks meerdere aanmaningen blijft de factuur onbetaald.
Oordeel van het gerechtshof
In de daarop volgende procedure heeft de architect in conventie gevorderd om de tandarts te veroordelen tot betaling van het openstaande bedrag. In conventie heeft de tandarts een beroep gedaan op verrekening. Ook heeft de tandarts– op 27 mei 2022 – in reconventie gevorderd dat de architect zal worden veroordeeld tot vergoeding van haar schade. De kantonrechter honoreert het beroep van de architect op zijn contractuele vervalbeding en wijst zijn vordering toe.
De tandarts gaat in hoger beroep. Zij klaagt onder meer over het oordeel van de kantonrechter dat het beroep op het vervalbeding slaagt. Volgens de tandarts had het beroep op het vervalbeding niet mogen slagen, omdat zij haar rechtsvordering binnen vijf jaar na voltooiing van de werkzaamheden op 10 september 2019 heeft ingesteld (artikel 16 lid 4 algemene voorwaarden). De architect stelt daarentegen dat artikel 16 lid 4 van de algemene voorwaarden er niet aan afdoet dat de rechtsvordering op grond van artikel 16 lid 3 van de algemene voorwaarden is vervallen.
Het hof gaat mee in het betoog van de architect. Het hof benadrukt dat in artikel 16 lid 4 van de voorwaarden is bepaald dat het recht in ieder geval vervalt als vijf jaar na het afronden van de werkzaamheden geen vordering is ingesteld. Die bepaling doet er volgens het hof echter niet aan af dat dit recht reeds voor die datum vervalt als de situatie in lid 3 zich heeft voorgedaan, zoals in deze kwestie het geval is.
Bronnen |Gerechtshof Amsterdam 6 juni 2023 | ECLI:NL:GHAMS:2023:1309
Belang van algemene voorwaarden
Deze discussie over het vervalbeding benadrukt het belang van zorgvuldig en helder geformuleerde algemene voorwaarden. Dat geldt bij uitstek voor bedingen met een verstrekkende sanctie als het verval van het recht om een rechtsvordering in te stellen.
Meer weten? Neem contact op met Jan Middelburg van VLC & Partners
Meer over aansprakelijkheid
Ook interessant nieuws voor business professionals
