Uitleg van een overeenkomst: is een architect naast ontwerper ook hoofdaannemer?

Uitleg van een overeenkomst: is een architect naast ontwerper ook hoofdaannemer?
Uitleg van een overeenkomst: is een architect naast ontwerper ook hoofdaannemer?

Uitleg van een overeenkomst: is een architect naast ontwerper ook hoofdaannemer?

Publicatiedatum: 27 juli 2023

Dé verzekeringsadviseur voor de architectuur Koekenberg van Vuuren | VLC & Partners behandelt in dit artikel een zaak over aansprakelijkheid bij architecten. Hoe ver reikt de aansprakelijkheid? In deze zaak gaat het mis bij een overeenkomst van een nieuwbouwwoning. Nadat de bouw vervolgens niet verloopt zoals eiseres dat wilt, spreekt zij de architect aan voor de gebrekkige uitvoering. Centraal staat de vraag of de uitleg van de overeenkomst tussen beide partijen met zich mee brengt dat de architect verantwoordelijk is voor alles wat bij de bouw van de woning misging. 

De zaak

Eiseres heeft een perceel in Amsterdam gekocht en een architectenbureau benaderd voor de realisatie van een nieuwbouwwoning. Dit resulteerde vervolgens in een door ondertekening geaccepteerde offerte. Op deze overeenkomst zijn ook de DNR 2011 (De Nieuwe Regeling 2011) van toepassing verklaard, die de rechtsverhouding tussen opdrachtgever, architect, ingenieur en adviseur regelt. Eiseres heeft ervoor gekozen om niet met één hoofdaannemer te werken, maar zelf, via bemiddeling van het architectenbureau, voor diverse onderdelen van de uitvoering van de bouw overeenkomsten te sluiten met diverse partijen. 

Naarmate de bouw vorderde ging er echter steeds meer mis en liepen de herstelkosten in de tonnen. De schade die de eiseres hierdoor leed wenste zij te verhalen op de architect. Zij stelde daarbij dat de overeenkomst impliciet met zich mee bracht dat de architect haar volledig zou ontzorgen, dat hij de rol van directievoerder dan wel bouwbegeleider op zich zou nemen, vanuit die rol verantwoordelijk zou zijn voor het project en de bouw voor zijn rekening en risico zou komen. De architect stelde daarentegen dat hij niet als zodanig kwalificeerde, maar als architect en dat de overeenkomst vanuit dat perspectief moest worden beoordeeld. De architect zou daarom niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor de fouten van derden, zodat eiseres de schade rechtstreeks op die derden zou moeten verhalen.   

 

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank volgt de architect: uit de overeenkomst volgt niet dat de rol van de architect zo ruim is dat hieronder ook valt het optreden als bouwbegeleider of directievoerder. De architect verrichtte weliswaar verdergaande taken dan op basis van de overeenkomst noodzakelijk was, maar daaruit kan niet worden afgeleid dat hij een rol op zich nam die: (i) niet past bij een architect (hij is ontwerper en geen uitvoerder) en (ii) waar geen tegenprestatie van eiseres tegen over staat (zij betaalde hem niet voor de gestelde verdergaande rol). Voor het aannemen van verstrekkende verantwoordelijkheid zijn dan ook concrete afspraken vereist, aldus de rechtbank. Eiseres moest in dit geval dan ook begrijpen dat de architect niet optrad als bouwbegeleider of directievoerder. De vordering wordt daarom afgewezen.  

 

Bronnen |Rechtbank Rotterdam 1 september 2021 | ECLI:NL:RBROT:2021:8615

Leg rollen duidelijk vast om discussies te voorkomen

De architect werd aangesproken voor de fouten van derden waarop hij – volgens eiseres – toezicht moest houden. In deze zaak waren er geen gronden om aan te nemen dat de rol verder ging dan neergelegd in de overeenkomst. Mede daarom is de architect niet aansprakelijk voor de fouten van derden.

Hoewel de rechtbank dus overweegt dat voor een verdergaande rol expliciete afspraken nodig zijn en dat, wanneer deze ontbreken, er dus geen grond is om een dergelijke rol aan te nemen, is het altijd verstandig om in de overeenkomst vast te leggen welke rol er wel en welke níet wordt ingenomen. Voor de aansprakelijkheidspositie zou dit wellicht niet nodig zijn, maar het kan op zijn minst voorkomen dat er discussie over wordt gevoerd. 
 

Meer weten? Neem contact op met Claimsmanager mr. Mieke Koot van Koekenberg van Vuuren | VLC & Partners 

Meer over aansprakelijkheid
Mieke Koot